Een nieuwe generatie investeerders staat op uit de assen van de gezondheidscrisis. 12,5% van de Belgen tussen de 18 en 35 jaar belegt sinds maart 2020. Toch gaat de interesse voor economische richtingen achteruit in het middelbaar. Waar komt die generatie vandaan en wat brengt ze met zich mee?
Het aantal leerlingen in een economische richting in de 2de en 3de graad van het middelbaar in Vlaanderen daalt gestaag. Sinds het schooljaar 2002-2003 ging dat aantal met 21% bergafwaarts. De laatste jaren plafonneert het aantal rond de 29.500, waar er in 2002 nog zo’n 37.500 scholieren economie volgden. Het totale aantal leerlingen in de 2de en 3de graad steeg nochtans gedurende die periode, van 270.000 naar 280.000 met pieken tot 290.000 scholieren.
Ondanks de verminderde interesse in economische richtingen vinden jongeren tegenwoordig sneller de weg naar de beurs. Febelfin, de organisatie die de Belgische financiële sector vertegenwoordigt bij de beleidsmakers, beweert dat ongeveer een achtste van alle Belgische 18- tot 35-jarigen belegt sinds het begin van de coronacrisis. Meerdere oorzaken verklaren het markante fenomeen.
Robinhood
De opkomst van apps – zoals BUX Zero en Robinhood – om gratis aandelen te verhandelen, is een grote factor in de tendens. De tools maken de beurs toegankelijker voor een beginnende belegger. De ontwikkelaars maakten de applicaties niet toevallig in het begin van de coronacrisis. Ze spelen daarmee handig in op de stijgende interesse voor de beurs onder jongeren. BUX Zero telt ondertussen 100.000 downloads, de Amerikaanse variant Robinhood meer dan tien miljoen. De gemiddelde gebruiker van beide apps is 30 jaar, terwijl de leeftijd van de doorsnee belegger tussen de 60 en 64 jaar schommelt.
De interesse komt ook door het onstabiele klimaat nu op de beurs. De huidige gezondheidscrisis en de ongeziene financiële gevolgen daarvan schrikken de meeste conservatieve beleggers en grote aandeelhouders af, maar zijn interessant voor de iets onstuimigere en roekelozere jonge investeerders. Die zien in de chaos op de beurs vooral lucratieve mogelijkheden om te investeren in nichemarkten zoals gaming en cryptomunten. Dat komt omdat de traditionele economische sectoren kreunen onder de gevolgen van de coronacrisis
Rebellie
De jeugdige horde stieren zorgt voor een frisse wind en dat gaat gepaard met het occasionele herrie schoppen. Zo zette de kudde de machtige beleggingsfondsen Melvin Capital en Citron begin dit jaar een hak, toen die een short squeeze organiseerde op het aandeel van de gamehandelaar Gamestop. Ze zetten dus in op het verlies van het bedrijf.
Via online fora zoals Reddit en 4Chan kwamen jonge investeerders in opstand. Ze kochten massaal aandelen op van Gamestop, om zo de waarde van het verlieslatende bedrijf de hoogte in te laten schieten. Melvin Capital en Citron leden een miljoenenverlies en trokken zich terug. De rebelse actie was dagenlang wereldnieuws en zette kwaad bloed bij conservatieve beleggers. Ze eisten meer verantwoordelijkheid en respect voor de gevestigde normen en waarden van hun jonge collega’s.
Een ander gevolg van een jonger beurslandschap is de opkomst van cryptomunten. Het aandeel van digitale munten zoals Bitcoin, Ethereum en Litecoin is redelijk onvoorspelbaar en dus te riskant voor veel beleggers. Bovendien is er veel geld aan te verdienen en dus ook te verliezen. Die risico’s schrikken de jongere generatie niet af. Zij zijn dan ook de oorzaak van de opkomst en populariteit van de virtuele munten.
De waakhond waarschuwt
Volgens Jean-Paul Servais – FSMA-voorzitter sinds 2014 (de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, de federale beurswaakhond red.) – is de komst van jonge investeerders een teken dat de beurs leeft. Capriolen zoals Gamestop brengen de beurs weer onder de aandacht. Maar de autoriteit wil een waarschuwende rol spelen.
Zo zijn cryptomunten al meermaals fraudegevoelig gebleken. De FSMA bestempelt de virtuele munten als gevaarlijk terrein. Ook bestaat er onvoldoende wetgeving rond de apps die beleggen laagdrempelig maken zoals BUX Zero en Robinhood. Servais maakt duidelijk dat een app bijvoorbeeld ongestoord op televisie mag adverteren, maar meestal niet onder financieel toezicht valt.
Ondanks de negatieve trend in de economische richtingen in Vlaamse scholen is de beurs duidelijk in trek bij jongeren. Dat komt voornamelijk door gratis beleggingsapps zoals BUX Zero en Robinhood, maar ook door het onvoorspelbare en lucratieve financiële klimaat. De nieuwe garde houdt zich ook niet gedeisd, maar maakt zich kenbaar met capriolen zoals de Gamestop-saga en de opkomst van cryptomunten. Of die jonge kudde stieren op termijn zal bedaren, moet de toekomst uitwijzen.